Μέσα σε νέα «μαύρα σύννεφα» πληθωριστικών πιέσεων, η ΕΚΤ πρέπει να πάρει αποφάσεις για τα επόμενα βήματα της νομισματικής πολιτικής.
Η κεντρική τράπεζα της Ευρώπης, που τις επόμενες ώρες συνεδριάζει στην Αθήνα αναμένεται από τη μία μεριά να στείλει το μήνυμα του τέλους της αύξησης των επιτοκίων και από την άλλη πως τα επίπεδα τους θα παραμείνουν υψηλά για άγνωστο χρονικό διάστημα.
Έτσι χιλιάδες δανειολήπτες θα χρειαστεί να αναζητήσουν λύσεις για τη μείωση της επιβάρυνσης τους.
Δανειολήπτες: Τι αλλάζει σε κούρεμα δανείων, servicers και ευάλωτους
Οι ευάλωτοι και οι ρυθμίσεις
Παρόλα αυτά υπάρχουν εργαλεία μέσω των οποίων οι δανειολήπτες μπορούν να προστατευθούν από τα υψηλά επιτόκια που κάνουν ακόμα πιο δυσβάσταχτο το βάρος των οφειλών ιδίως των πιο ευάλωτων.
Πρώτον υπάρχει η δυνατότητα των διμερών συμφωνιών που γίνονται μεταξύ των τραπεζών/servicers με τους πολίτες/επιχειρήσεις. Έχουν ήδη συναφθεί δεκάδες χιλιάδες τέτοιες συμφωνίες. Πρόσφατα μάλιστα τέθηκε σε λειτουργία η ειδική ψηφιακή πλατφόρμα «Κώδικα Δεοντολογίας» που δίνει την δυνατότητα στους ενδιαφερόμενους δανειολήπτες να ρυθμίσουν τα δάνεια τους απευθείας με το εκάστοτε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα.
Εξωδικαστικός μηχανισμός
Δεύτερο εργαλείο ο εξωδικαστικός μηχανισμός ο οποίος βελτιώνεται μέσω του νέου νομοσχεδίου που έχει παρουσιάσει το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Το νέο νομοσχέδιο προβλέπει μεγαλύτερο κούρεμα των οφειλών. Με τη νέα ρύθμιση το «κούρεμα» για τα δάνεια που καλύπτονται με εμπράγματη ασφάλεια αυξάνεται, έως και κατά 28 %, σε σχέση με το ισχύον καθεστώς.
Για παράδειγμα για οφειλή ύψους 100.000 ευρώ με υποθήκη ακίνητο αξίας 100.000 ευρώ, ο οφειλέτης καλείται σήμερα με τον εξωδικαστικό καλείται να πληρώσει 70.440 ευρώ, δηλαδή του γίνεται κούρεμα 29,6%.
Με τη νέα ρύθμιση θα πληρώσει 65.000, δηλαδή η οφειλή του μειώνεται επιπλέον κατά 8%.
Πρόγραμμα επιδότησης επιτοκίου
Τρίτο εργαλείο , το πρόγραμμα επιδότησης επιτοκίου για δόσεις δανείων των ευάλωτων νοικοκυριών από τις τράπεζες. Το πρόγραμμα αυτό είχε καταληκτική ημερομηνία αιτήσεων την 31η Ιουλίου 2023 και πρόκειται να λήξει το Φθινόπωρο του 2024. Για να ενταχθεί κάποιος στο πρόγραμμα αυτό απαιτείται άρση τραπεζικού απορρήτου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δυνητικά δικαιούχοι εκτιμάται ότι ανέρχονται στους 50.000. Από αυτούς μόνο οι 7.000 ζήτησαν άρση του τραπεζικού τους απορρήτου όπως απαιτείται, για να μπουν στο πρόγραμμα.
Οι δανειολήπτες με ενήμερα δάνεια
Στην ελληνική αγορά για τους επόμενους 6 μήνες, ασφαλείς από την άνοδο των επιτοκίων θα συνεχίσουν να παραμένουν οι δανειολήπτες με ενήμερα δάνεια.
Βρίσκονται υπό καθεστώς προστασίας μετά την απόφαση των τραπεζών κατόπιν συνεννόησης με την κυβέρνηση να παγώσουν για ένα χρόνο τα επιτόκια στεγαστικών δανείων.
Πρόκειται για το μέτρο που έλαβαν οι τράπεζες στην Ελλάδα την περασμένη άνοιξη και προβλέπει “πάγωμα” της δόσης του δανείου στα επίπεδα του 2,7% (για δάνεια με επιτόκιο αναφοράς το Euribor 1) και στο 2,85% (για δάνεια με επιτόκιο αναφοράς το Euribor 3 μηνών). Στο έκτακτο μέτρο εντάχθηκαν αυτόματα δάνεια συνολικής αξίας 18-20 δισ. που έχουν συνάψει μισό εκατομμύριο δανειολήπτες.
Βέβαια το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα γίνει με τα στεγαστικά δάνεια μετά τον Μάιο ,τα οποία σήμερα είναι στο καθεστώς προστασίας από τις αυξήσεις των επιτοκίων καθώς τότε θα κλείσει η η «ομπρέλα» προστασίας που έχουν ανοίξει οι τράπεζες.
Επιχειρήσεις
Ωστόσο, χωρίς προστασία , «γυμνές» μπροστά στις αυξήσεις βρίσκονται οι επιχειρήσεις με ενήμερες οφειλές οι οποίες δεν χαίρουν «ομπρέλα προστασίας» ,με τους επαγγελματίες να αντιμετωπίζουν τεράστιες αυξήσεις στις δανειακές τους υποχρεώσεις .Μια επιχείρηση για δάνειο των 150.000 ευρώ ,τον Ιούλιο του 2022, καλούνταν να πληρώσει δόση 1,483,29 ευρώ όταν σήμερα πληρώνει νέα δόση 1.780,53 ευρώ δηλαδή 297 ευρώ μηνιαίως περισσότερα.
