Στην Ελληνική κουλτούρα υπάρχει έντονη η αντιληπτικότητα ότι όλα τα παιδιά πρέπει να περάσουν σε κάποια πανεπιστημιακή σχολή και να γίνουν κάτοχοι ενός πτυχίου που τους εξασφαλίζει ένα «λαμπερό» επάγγελμα -και αυτό αυτόματα τους προσδίδει- και τον τίτλο του επιτυχημένου.
Κατανοούμε λοιπόν ότι η περίοδος των πανελλαδικών εξετάσεων μπορεί να δημιουργήσει έντονα συναισθήματα και πολλές φορές μεγαλύτερης διάστασης απ’ ότι απαιτεί η περίσταση. Αναμφισβήτητα είναι μια δύσκολη και απαιτητική κατάσταση.
Το παιδί καλείται να αξιολογηθεί και ταυτόχρονα να πάρει και σοβαρές αποφάσεις για τη μετέπειτα ενήλικη πορεία του (αφού τώρα καλείται επί της ουσίας να επιλέξει και το επάγγελμά του). Το άγχος κορυφώνεται και μπορεί κάποια ψυχοσωματικά να κάνουν την εμφάνιση τους ( πονοκέφαλοι, διατροφικές διαταραχές, πόνοι στο στομάχι, ζαλάδες, τάση για εμετό, προβλήματα στον ύπνο, έλλειψη συγκέντρωσης ).
Επίσης, πολλά παιδιά διακατέχονται από έντονο φόβο της αποτυχίας που τους οδηγεί στην παγίδα των γενικεύσεων όπως για παράδειγμα «δεν θα περάσω», «δεν αξίζω», «είμαι ανίκανος».
Όλα αυτά τα συμπτώματα μπορεί να γιγαντωθούν, αν οι γονείς δεν είναι ψύχραιμοι και βιώνουν το ίδιο άγχος με τα παιδιά τους ή παλινδρομούν και μέσα από την επιτυχία των παιδιών τους ικανοποιούν τα δικά τους όνειρα ή αν πιστεύουν ότι μια ενδεχόμενη αποτυχία τους ακυρώνει σαν γονείς. Κάτω από αυτό το πρίσμα μπορεί να γίνουν πιεστικοί και συγκρουστικοί και κακές επιρροές για τα τέκνα τους.
Όπως σε όλες τις συνθήκες που υπάρχει έντονο και μη ελεγχόμενο άγχος έτσι και στις πανελλήνιες το πρώτο βήμα που πρέπει να γίνει είναι η συνειδητοποίηση της πραγματικότητας. Οι εξετάσεις δεν είναι μια απειλή αλλά μια ευκαιρία ή μια πρόβα πολλών άλλων παρόμοιων καταστάσεων που θα αντιμετωπίσουν στο μέλλον. Οι πανελλαδικές είναι μια απλή εξέταση γνώσεων σε συγκεκριμένα πεδία, δεν κρίνεται η προσωπική τους αξία, ούτε η προσωπικότητα τους.
Είναι μια αφορμή για ενηλικίωση και αυτονομία, τα παιδιά έχουν την δυνατότητα να θέσουν στόχους και να επιλέξουν τον τρόπο επίτευξή τους, να αποκτήσουν την ταυτότητα τους και να μάθουν να υπερασπίζονται τα “θέλω” τους και να οχυρωθούν στην κριτική των άλλων ώστε να μάθουν να βάζουν όρια.
Ακόμα και μια ενδεχόμενη «αποτυχία» μπορεί να μετατραπεί σ΄ένα μάθημα και να τους καλλιεργήσει την επιμονή και την προσπάθεια για το στόχο ή να ανακαλύψουν ότι κάτι δεν τους ταιριάζει. Εν ολίγοις, μαθαίνουν να διαχειρίζονται μια κατάσταση και όχι να τους διαχειρίζεται η κατάσταση.
Καλή επιτυχία σ΄όλα τα παιδιά και να μη ξεχνάνε ότι είναι μια στιγμή από την ζωής τους και όχι η ίδια η ζωή τους! Ένα στάδιο της προσωπικής τους ωρίμανσης!