Υπήρξε μια εποχή στην Ελλάδα όπου ο δικομματισμός δεν καθόριζε απλώς τις εκλογικές αναμετρήσεις, αλλά διαμόρφωνε και την καθημερινότητα. Ο πολιτικός χρωματισμός έφτανε μέχρι τα καφενεία: άλλα πράσινα, άλλα μπλε. Το ΠΑΣΟΚ και η Νέα Δημοκρατία είχαν χωρίσει την κοινωνία στα δύο, όχι μόνο στο Κοινοβούλιο αλλά και στις γειτονιές, στις πλατείες, στις παρέες.
Η Αλεξάνδρεια, όπως και οι περισσότερες περιοχές της χώρας, δεν έμεινε ανεπηρέαστη από αυτή τη διχαστική πραγματικότητα. Για χρόνια, η πολιτική ταυτότητα του καθενός ήταν και το εισιτήριο –ή ο τοίχος– για την κοινωνική και επαγγελματική του θέση. Αυτή η πόλωση, παρότι κάποια στιγμή άρχισε να ξεθωριάζει στην κεντρική πολιτική σκηνή, συνέχισε να επιβιώνει με αξιοσημείωτη αντοχή στην τοπική αυτοδιοίκηση.
Η αποκομματικοποίηση των πολιτών από τα μεγάλα κόμματα άργησε να φτάσει στους δήμους – και όταν έφτασε, δεν ήρθε ως ρήξη, αλλά ως σταδιακή μεταμόρφωση: υποψήφιοι με την ταμπέλα του «ανεξάρτητου» , άσχετα αν αυτό ήταν « κατ’ επίφαση» άρχισαν να ενσωματώνουν στελέχη από διαφορετικές παρατάξεις. Η κοινωνία είδε για πρώτη φορά ανθρώπους που παλιότερα ήταν σε αντίπαλα στρατόπεδα να συνεργάζονται –ή τουλάχιστον να συνυπάρχουν στο ίδιο ψηφοδέλτιο.
Αυτό ήταν, θεωρητικά, ένα βήμα προς τα μπρος. Μια υγιής πολιτική ωρίμανση, που ξεπερνούσε τις ταμπέλες. Στη συνέχεια, από μία κομματική και ιδεολογική αντιπαράθεση, η τοπική αυτοδιοίκηση, ελεύθερη πλέον από κομματικές ομπρέλες, πέρασε σε μία αντιπαράθεση με έντονο το προσωπικό στοιχείο. Οι ιδεολογικές διαφορές έδωσαν τη θέση τους σε προσωπικές αντιπαραθέσεις. Και αυτές οι προσωπικές έριδες, κατάφεραν να διαμορφώσουν το τοπίο της τοπικής πολιτικής σκηνής, όπως το γνωρίζουμε μέχρι σήμερα.
Η Αλεξάνδρεια των τελευταίων 15 και πλέον χρόνων, ίσως και περισσότερο, έχει ζήσει μια ιδιότυπη πολιτική εμφυλιοπολεμική περίοδο. Όχι εξαιτίας βαθιών ιδεολογικών διαφορών, όπως συνέβαινε παλιά, αλλά λόγω του προσωπικού ανταγωνισμού συγκεκριμένων προσώπων και ομάδων, κάτι που οδήγησε στο « ο σκοπός αγιάζει τα μέσα», μετέρχοντας κάθε μέσο θεμιτό και αθέμιτο, με ότι συνεπάγεται αυτό !!!. Το τίμημα γι’ αυτή την παρατεταμένη σύγκρουση ήταν η στασιμότητα. Η τοπική κοινωνία εγκλωβίστηκε σε έναν φαύλο κύκλο αντιπαραθέσεων, όπου το «ποιος» ήταν πάντα σημαντικότερο από το «τι» και το «πώς».
Πλησιάζοντας στις επόμενες εκλογές του 2028, ακούγονται έντονα τα ονόματα παλιών και «γνωστών» αντιπάλων, και μαζί μ’ αυτούς διάφοροι καιροσκόποι «φίλοι» ένθεν και ένθεν. Όχι αντίπαλοι ιδεολογικά, αλλά προσωπικά. Κι εδώ βρίσκεται η μεγάλη πρόκληση για τον τόπο: το διακύβευμα δεν είναι ποιος θα εκλεγεί, αλλά αν μπορεί να αλλάξει το ίδιο το πλαίσιο, στο οποίο έμαθε να λειτουργεί. Είναι σαν να ρωτάς το ψάρι να σου αναλύσει τι είναι η θάλασσα. Κάπως δύσκολο δεν νομίζετε;
Διότι, όσο η πολιτική αντιπαράθεση συνεχίζει να περιστρέφεται γύρω από εγωισμούς, παλιές έχθρες και προσωπικές φιλοδοξίες, η κοινωνία της Αλεξάνδρειας θα συνεχίζει να πληρώνει το κόστος της στασιμότητας. Το τίμημα θα είναι η απουσία στρατηγικής, συνεργασίας, οράματος – όλα όσα χρειάζεται ένας τόπος για να προχωρήσει.
Η μεγαλύτερη ευθύνη δεν βαραίνει μόνο τους υποψηφίους. Βαραίνει εξίσου και εμάς τους πολίτες. Εμείς θα κληθούμε να επιλέξουμε αν θα επαναλάβουμε το χθες ή αν θα απαιτήσουμε ένα διαφορετικό αύριο. Ένα αύριο που δε θα υπηρετεί παλιές διαμάχες αλλά τις πραγματικές ανάγκες της τοπικής κοινωνίας: υποδομές, ποιότητα ζωής, συμμετοχή, και κυρίως προοπτική.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΙΑΠΛΑΣ