Πάνω από το 90% των μη μισθωτών (ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι, αγρότες) επιλέγει τη χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία για την ασφάλισή του, προκειμένου να μειώσει το μηνιαίο ασφαλιστικό κόστος, κάτι που οδηγεί μεσομακροπρόθεσμα και στη λήψη χαμηλής σύνταξης.
Οι «μη μισθωτοί», δηλαδή οι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι, επιστήμονες, συμμετέχοντες σε εταιρείες, αγρότες κ.λπ., καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές με βάση την ασφαλιστική κατηγορία που επιλέγουν.
Την επιλογή αυτή μπορούν να τη μεταβάλλουν οποτεδήποτε. Η μεταβολή όμως ισχύει από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους. Ετσι, λοιπόν, πλησιάζει ο χρόνος που έχει κάποιος τη δυνατότητα να αλλάξει την κατηγορία ασφάλισής του.
Ποια είναι η καλύτερη χώρα για συνταξιούχους
Υπολογισμός σύνταξης
Η σύνταξη υπολογίζεται με τον μέσο όρο των εισφορών που έχει καταβάλει ο ελεύθερος επαγγελματίας από το 2002 μέχρι τον χρόνο που συνταξιοδοτείται. Αυτό σημαίνει ότι κάποιος που αρχίζει ασφάλιση σήμερα θα λάβει σύνταξη με βάση τον μέσο όρο εισφορών του συνόλου του ασφαλιστικού βίου.
Τα μέχρι σήμερα στοιχεία δείχνουν ότι η πλειονότητα (περίπου το 90%) των ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολουμένων και αγροτών επιλέγει για καταβολή εισφορών την πρώτη, την κατώτερη δηλαδή ασφαλιστική κατηγορία.
Έτσι, ένας ελεύθερος επαγγελματίας αναλαμβάνει υποχρέωση να καταβάλλει ανά μήνα 240,25 ευρώ (169,95 ευρώ για κλάδο κύριας σύνταξης, 60,30 ευρώ για κλάδο ασθένειας και 10 ευρώ για ανεργία).
Με τα σημερινά δεδομένα η σύνταξη που θα αποδοθεί σε κάποιον που επιλέγει την κατηγορία αυτή, μετά τα σαράντα έτη ασφάλισης, θα ανέρχεται σε 828 ευρώ.
Αντίστοιχα, κάποιος που επιλέγει την τρίτη ασφαλιστική κατηγορία θα καταβάλλει κάθε μήνα 341,13 ευρώ, μετά δε τα σαράντα έτη ασφάλισης, διατηρώντας την ίδια κατηγορία, θα λάβει σύνταξη 1.060 ευρώ. Αν κάποιος επιλέξει την ανώτερη, δηλαδή την έκτη ασφαλιστική κατηγορία, θα καταβάλλει ανά μήνα 630,60 ευρώ και μετά τα σαράντα έτη ασφάλισης, διατηρώντας την ίδια αυτή κατηγορία, θα λάβει σύνταξη 1.784 ευρώ.
Η διαφορά μεταξύ πρώτης και έκτης ασφαλιστικής κατηγορίας είναι εμφανέστατη, όπως εμφανέστατη είναι και η διαφορά στο ύψος της ασφαλιστικής εισφοράς που θα καταβάλλει.
Αύξηση εισφορών
Παράλληλα, από τον Ιανουάριο του 2024 οι ασφαλιστικές εισφορές θα αυξηθούν γύρω στο 4%, όσο δηλαδή είναι και το ποσοστό του πληθωρισμού του 2023. Πέρυσι, εξαιτίας του υψηλού πληθωρισμού, οι φετινές εισφορές είχαν «εκτοξευθεί» κατά 9,6%.
Με τη νέα αύξηση από 1/1/2024 η χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία που επιλέγεται από την πλειοψηφία των μη μισθωτών θα αυξηθεί κατά 10 ευρώ και θα διαμορφωθεί στα 240,14 ευρώ (από 230,5 ευρώ σήμερα). Εάν οι μη μισθωτοί έχουν ασφάλιση και για επικούρηση και εφάπαξ, τότε θα πρέπει να πληρώσουν επιπλέον 44,59 ευρώ τον μήνα για επικούρηση (από 42,76 ευρώ σήμερα) και 29,7 ευρώ για εφάπαξ (από 28,51 ευρώ σήμερα).
Η αύξηση για τη δεύτερη ασφαλιστική κατηγορία θα αναπροσαρμόσει την εισφορά στα 288,2 ευρώ (από 277,2 ευρώ σήμερα), για την τρίτη κατηγορία στα 345,5 ευρώ (από 332,2 ευρώ σήμερα), για την τέταρτη ασφαλιστική κατηγορία στα 415,2 ευρώ (από 399,3 ευρώ σήμερα), για την πέμπτη κατηγορία στα 497,6 ευρώ (από 478,5 ευρώ σήμερα) και για την έκτη ασφαλιστική κατηγορία στα 647,5 ευρώ (από 622,6 ευρώ τον μήνα σήμερα).
Η ειδική κατηγορία για τους νέους ασφαλισμένους για έως και 5 έτη θα φτάσει στα 143,6 ευρώ (από 138 ευρώ σήμερα), ενώ για τους αγρότες η εισφορά θα φτάσει στα 143 ευρώ τον μήνα (από 137,6 ευρώ σήμερα).