Το «ράλι» στις τιμές των τροφίμων αποτελεί μείζον ζήτημα για τα ελληνικά νοικοκυριά που βλέπουν τον «λογαριασμό», προκειμένου να καλύψουν τις βασικές ανάγκες της διατροφής τους, να μεγαλώνει συνεχώς.
Παρότι οι ανατιμήσεις των τελευταίων μηνών είναι μικρότερης έντασης σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα, η κάθε επιπλέον επιβάρυνση, έστω και μικρή, έρχεται να προστεθεί στις ήδη υψηλές τιμές που έχουν διαμορφωθεί τον τελευταίο περίπου 1,5 χρόνο.
Παράλληλα η ακρίβεια «χτυπά» ανά περιόδους και διαφορετικές κατηγορίες τροφίμων με αποτέλεσμα η «πίεση» στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς να εντείνεται διαρκώς. Για παράδειγμα ενώ την κούρσα των ανατιμήσεων έως και πριν από ένα εξάμηνο οδηγούσαν κυρίως γαλακτοκομικά, σιτηρά και έλαια που επλήγησαν άμεσα μετά το ξέσπασμα της ενεργειακής κρίσης, τη «σκυτάλη» πήραν το φετινό καλοκαίρι, λαχανικά και τα φρούτα. Αξίζει να σημειωθεί άλλωστε ότι πέραν των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης που οδήγησαν στη μεγάλη άνοδο των τιμών, ήρθαν στη συνέχεια να προστεθούν και εκείνες της κλιματικής αλλαγής αλλά και καταστροφών όπως η πρόσφατες πλημμύρες στη Θεσσαλία.
Συνεχίζονται οι ανατιμήσεις από μήνα σε μήνα
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ συνολικά η κατηγορία των τροφίμων «έτρεξε» με 9,4% τον Σεπτέμβριο του 2023 σε σύγκριση με έναν χρόνο πριν, την ίδια στιγμή που ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 1,6%. Σε κάποιες εκ των υπο-κατηγορίων των τροφίμων μάλιστα, οι ανατιμήσεις συνεχίζουν με διψήφιο ποσοστό, όπως στα λαχανικά που «τρέχουν» με 17,7%, έλαια και λίπη με 16,1%, φρούτα με 13,9% όπως και με το ίδιο ποσοστό η κατηγορία μεταλλικό νερό-αναψυκτικά-χυμοί φρούτων».
Σε ό,τι αφορά μάλιστα τα λαχανικά η αύξηση που καταγράφηκε μέσα σε μόλις έναν μήνα (από Αύγουστο σε Σεπτέμβριο 2023) έφτασε το 10,2%. Κατά 6,7% αυξήθηκαν την ίδια περίοδο οι τιμές στο ελαιόλαδο, κατά 6% σε άλλα βρώσιμα έλαια και κατά 5,2% τα δημητριακά για πρωινό. Στα φρούτα επίσης, που βρίσκονται ψηλά στη λίστα των προϊόντων με τις μεγαλύτερες ανατιμήσεις για το Σεπτέμβριο, αξίζει να επισημανθεί ότι από τον Μάιο του 2023 έως τον Απρίλιο του 2023 καταγράφηκε αύξηση της τάξεως του 28,8%.
Με αργούς ρυθμούς η αποκλιμάκωση των τιμών
Η πολυπόθητη, για τους καταναλωτές, αποκλιμάκωση στις τιμές των τροφίμων συνεχίζει έως τώρα να γίνεται με πολύ αργούς ρυθμούς, σε αντίθεση με την ένταση με την οποία ανέβαιναν όταν ξεκίνησε η ενεργειακή κρίση.
Τα μέτρα και οι πρωτοβουλίες ελάφρυνσης από πλευράς του υπουργείου Ανάπτυξης («καλάθι του νοικοκυριού», «μόνιμη μείωση τιμής» κτλ) καθώς και οι κινήσεις για αποκλιμάκωση των τιμών στις οποίες προχωρούν πλέον αρκετές εταιρείες τροφίμων, μπορεί να λειτουργούν μεν ανακουφιστικά για τους καταναλωτές ωστόσο, δεδομένης της μεγάλης επιβάρυνσης που έχουν δεχθεί όλο το προηγούμενο διάστημα η «πίεση» που δέχονται στο διαθέσιμο εισόδημά τους, παραμένει ασφυκτική. Σε κάθε περίπτωση, άλλωστε, όπως εκτιμούσαν στελέχη της αγοράς τροφίμων, οι τιμές στα τρόφιμα φαίνεται πως πολύ δύσκολα μπορούν να επιστρέψουν στα επίπεδα που βρίσκονταν προ ενεργειακής κρίσης.
Ρομίνα Νικηφόρου – CNN Greece