Θετικά στοιχεία, αλλά και έναν… κίνδυνο στη λειτουργία της αγοράς εκτιμάται πως κομίζουν τα νέα μέτρα για την αντιμετώπιση της ακρίβειας που ανακοίνωσε χθες ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας.
Λιανεμπόροι και προμηθευτές επισημαίνουν πως οι πρόσθετες παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της ακρίβειας στο ράφι κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, που δεν είναι άλλη από την αποκλιμάκωση των υψηλών τιμών και την τόνωση του διαθέσιμου εισοδήματος.
Εμφανίζονται ωστόσο διχασμένοι όσον αφορά στην μείωση των εκπτώσεων κατά 30%από τους προμηθευτές, με αντίστοιχη μείωση της τιμής στο… ράφι αλλά και την απαγόρευση των προσφορών για 3 μήνες σε όσα προϊόντα έχουν προηγουμένως ανατιμηθεί.
Πρόκειται για μια πρόβλεψη που προβληματίζει κατά κύριο λόγο την πλευρά της βιομηχανίας, όχι για τον τρόπο που θα εφαρμοστεί και θα ενσωματωθεί στις εμπορικές πρακτικές τους, αλλά για τις… παρενέργειες στην κερδοφορία καθώς και στον όγκο και την ένταση των προωθητικών ενεργειών από εδώ και πέρα.
Έρχεται μαχαίρι στις προσφορές (;)
Κύκλοι των σούπερ μάρκετ παραδέχονται πως το συγκεκριμένο μέτρο θα έχει επιπτώσεις στην «όρεξη» των πολυεθνικών να διατηρήσουν την πρακτική του «1+1 δώρο», η οποία κυριαρχεί την τελευταία δεκαετία στα ράφια των ελληνικών σούπερ μάρκετ και εξελίχθηκε στο βασικό μοχλό προσέλκυσης καταναλωτών.
«Είναι σίγουρο πως περιορίζεται το κίνητρο των προμηθευτών να κάνουν τόσο έντονες προωθητικές ενέργειες, οι οποίες κάποιες διαρκούσαν έως και ένα χρόνο (!)», σημειώνει στον «ΟΤ» επιχειρηματίας που επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του.
Και προσθέτει πως θα οδηγηθούμε σε ένα τοπίο, όπου οι προμηθευτές θα σταματήσουν τις αλόγιστες προσφορές στο κυνήγι τόνωσης των εσόδων. Θα κάνουν, όπως λέει «πιο λογικές προσφορές και από μικρότερη βάση εκκίνησης». Κάτι που εκτιμά πως θα γυρίσει μπούμερανγκ τελικά για τον ίδιο τον καταναλωτή.
Οι προσφορές δεν είναι… τέχνασμα
Σε παρόμοιο μήκος κύματος και ο Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Αττικής Πειραιώς και επί χρόνια Πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Βιομηχανιών Επωνύμων Προϊόντων (ΕΣΒΕΠ), Νίκος Καραγεωργίου.
Ο κ. Καραγεωργίου αν και υπογραμμίζει την ανάγκη κρατικής παρέμβασης όπου παρατηρούνται στρεβλώσεις θεωρεί πως υπάρχουν δυσκολίες στην εφαρμογή του μέτρου προβλέπει μείωση της έκπτωσης κατά 30% από τους προμηθευτές ενώ εμφανίζεται αντίθετος με την απαγόρευση των προσφορών για διάστημα 3 μηνών στα προϊόντα που προχωρούν σε ανατιμήσεις.
Και αυτό γιατί οι ανατιμήσεις και η έκρηξη του πληθωρισμού ήταν αποτέλεσμα συγκεκριμένων παραγόντων, οι οποίοι πυροδότησαν αλυσιδωτές ανατιμήσεις σε πρώτες ύλες και κόστος παραγωγής.
«Οι προσφορές δεν είναι ένα τέχνασμα των εταιρειών. Απαντούν στις ανάγκες των καταναλωτών και τους διευκολύνουν να κάνουν τις αγορές τους. Δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως εγκληματίες οι επιχειρήσεις», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Οι πολυσύνθετες συμφωνίες και τα θολά σημεία
Γνωστός βιομήχανος και βασικός προμηθευτής των σούπερ μάρκετ υπογραμμίζει πως οι συμφωνίες των προμηθευτών με τα σούπερ μάρκετ είναι πολυσύνθετες και περιλαμβάνουν πολλές και διαφορετικές παροχές, οι οποίες περιλαμβάνουν από εκπτώσεις για την προώθηση νέων προϊόντων και την προβολή τους στο ράφι έως το άνοιγμα νέων καταστημάτων.
Για αυτό θεωρεί κρίσιμο όπως λέει να διευκρινιστεί ποια θεωρείται έκπτωση και ποια παροχή και ποια εντάσσεται στο μέτρο. Κρίνει μάλιστα σκόπιμο να δοθούν πρόσθετες διευκρινίσεις από την πλευρά του υπουργείου, καθώς σε διαφορετική περίπτωση κινδυνεύει να καταστεί μη εφαρμόσιμο.
«Καμπανάκι» για την κερδοφορία
Ο κ. Καραγεωργίου σπεύδει να θέσει και τη διάσταση της κερδοφορίας, η οποία όπως λέει κινδυνεύει να πληγεί περαιτέρω μετά και την λήψη πρόσθετων περιοριστικών μέτρων, κάποια εκ των οποίων έρχονται από το… παρελθόν (βλ. πλαφόν στο περιθώριο κέρδους). Τη στιγμή μάλιστα, όπως λέει, που εκτός απρόοπτων γεωπολιτικών εξελίξεων σε υποχώρηση του πληθωρισμού και στα τρόφιμα.
Ήδη, όπως λέει αρκετές εταιρείες δουλεύουν με χαμηλά περιθώρια καθώς προσπαθούν να παραμείνουν ανταγωνιστικές σε ένα εξαιρετικά αντίξοο περιβάλλον και ταυτόχρονα να προσφέρουν όσο το δυνατόν καλύτερες τιμές στα νοικοκυριά.
«Τα κοστολόγια είναι αμείλικτα. Να προσέξουμε να μην οδηγηθούμε σε ζημιογόνες χρήσεις γιατί μετά υπονομεύεται η ικανότητα των επιχειρήσεων να αναπτυχθούν, και να προσφέρουν ποιοτικές υπηρεσίες», επισημαίνει.
Γιατί από Μάρτιο, και όχι τώρα
Όσον αφορά στην περίοδο προσαρμογής που δόθηκε για την εφαρμογή της πλειονότητας των μέτρων, παράγοντες της αγοράς εξηγούν πως ήταν επιβεβλημένη καθώς υπάρχει ένα μεγάλο απόθεμα προϊόντων που τιμολογήθηκε με το προηγούμενο καθεστώς.
Το πλέγμα των νέων μέτρων και…
Ο υπουργός Ανάπτυξης ανακοίνωσε την εφαρμογή τεσσάρων μέτρων, με στόχο την αποκλιμάκωση των τιμών στο ράφι:
1. Μείωση των παροχών προς τα σούπερ μάρκετ. Περιορίζονται οι συνολικές εκπτώσεις των προμηθευτών κατά 30%, με αντίστοιχη μείωση των τιμών των προϊόντων αυτών στα ράφια. Το μέτρο αυτό θα εφαρμοστεί στις κατηγορίες που σύμφωνα με την Επιτροπή Ανταγωνισμού παρατηρήθηκαν αποκλίσεις. Τα προϊόντα αυτά είναι: απορρυπαντικά, καθαριστικά σπιτιού, οδοντόκρεμες, αφρόλουτρα/σαμπουάν και βρεφικές πάνες.
2. Αποτροπή αδικαιολόγητων ανατιμήσεων. Δεν επιτρέπεται στους προμηθευτές που αυξάνουν τις τιμές των προϊόντων να υλοποιούν προωθητικές ενέργειες για τα προϊόντα που έχουν ανατιμήσει για τρεις μήνες. Αυτό το μέτρο αφορά όλα τα προϊόντα που πωλούνται στα σούπερ μάρκετ.
3. «Καθαρές» τιμές από το χωράφι στο ράφι. Υποχρεώνονται οι προμηθευτές να πωλούν τα προϊόντα στο λιανεμπόριο σε «καθαρές» τιμές (net – pricing). Επιτρέπεται μόνο πιστωτικό τιμολόγιο ύψους έως 3% για επιστροφές προϊόντων ή φύρας. Το μέτρο αφορά νωπά φρούτα, λαχανικά και κρέατα.
4. Πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους για το βρεφικό γάλα. Για τις τιμές πώλησης του βρεφικού γάλακτος ορίζεται πλαφόν στο περιθώριο μικτού κέρδους των εταιρειών που εισάγουν, παράγουν και διακινούν το βρεφικό γάλα στην Ελλάδα. Το πλαφόν ορίζεται ως το άθροισμα του λειτουργικού κόστους της εταιρείας για τη συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων και εμπορικού κέρδους 7%.
…τα καρτελάκια και το Καλάθι του Νοικοκυριού
Τα παραπάνω μέτρα έρχονται σε συνέχεια μιας δέσμης μέτρων, όπως είπε ο κ. Σκρέκας, να συμπληρώσουν την πρωτοβουλία «μόνιμης μείωσης τιμής» κατά τουλάχιστον 5%, στην οποία έχουν ενταχθεί 1.300 προϊόντα από 100 προμηθευτές αλλά και το «Καλάθι του Νοικοκυριού» που παρέχει πρόσβαση σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων σε χαμηλότερες τιμές.